GODNOŚĆ LUDZKA NIE JEST RESPEKTOWANA
Każdy człowiek, niezależnie od rasy, koloru, płci, języka, wyznania, poglądów politycznych, narodowości, pochodzenia społecznego, majątku, urodzenia lub jakiegokolwiek innego stanu, ma prawo do życia, wolności, bezpieczeństwa i godności.
Impulsem do uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka 10 grudnia 1948 roku były zbrodnie nazistowskie w czasie II wojny światowej. Podczas głosowania przyjęto ją bez głosów sprzeciwu. Mimo to wciąż istnieją kraje, w których godność ludzka nie jest respektowana. Najczęściej są to państwa najbiedniejszego kontynentu świata, czyli Afryki.
Przykładów łamania praw człowieka na Czarnym Kontynencie jest całe multum. W Sudanie Południowym, Erytrei, Somalii i Etiopii panują konflikty zbrojne, a tortury, zabójstwa, gwałty oraz powszechne grabieże zmuszają setki tysięcy mieszkańców tych krajów do ucieczki. Emigranci często nie znajdują potrzebnej im ochrony międzynarodowej w państwach, do których się udają po schronienie. Żyją w skrajnym ubóstwie, bez praw, często są deportowani wbrew swojej woli. W Sierra Leone uczennicom w ciąży odbiera się prawo do edukacji. W Czadzie więźniowie są bici, torturowani i poddawani wstrząsom elektrycznym, a dziennikarzy, aktywistów i obrońców praw człowieka przetrzymuje się w areszcie. W Malawi powszechnym problemem jest brutalna dyskryminacja osób z albinizmem, w ramach której dochodzi do porwań, zabójstw i rabowania grobów przez pojedyncze osoby i gangi. Z kolei skorumpowani oficerowie z Nigerii stosują wobec więźniów przerażające tortury takie jak wieszanie, głodzenie, bicie, strzelanie i pozorowanie egzekucji. Przestarzałe prawo Sudanu nie uznaje gwałtu małżeńskiego, czego skutkiem są ofiary w postaci skrzywdzonych kobiet.
Afryka pod względem łamania praw człowieka zajmuje niechlubne pierwsze miejsce na świecie. Jednak poza dramatyczną rzeczywistością nie należy zapominać o drugiej stronie medalu – czyli o sytuacjach, gdy dzięki ludzkiej odwadze udało się wyegzekwować przestrzeganie praw, godności i wolności człowieka.
Jedną z zasłużonych osób była Rosa Parks, czarnoskóra Amerykanka, która doprowadziła do uznania przez Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych przepisów dotyczących segregacji rasowej za niekonstytucyjne. Z kolei pastor Martin Luther King został w tym samym czasie przywódcą czarnoskórych osób w walce o równość rasową. Dzięki niemu w 1965 roku Kongres Amerykański zniósł segregację rasową. Zarówno Parks jak i King przypłacili swoje działania groźbami, aresztowaniem, utratą pracy, a w przypadku Luthra nawet życiem.
Słynny Polak Lech Wałęsa jest nie tylko symbolem walki z komunizmem, ale także działań na rzecz ochrony praw człowieka. Za aktywność w ramach „Solidarności” oraz doprowadzenie do obrad okrągłego stołu został uhonorowany nagrodą Nobla.
Na terenie Afryki na uwagę zdecydowanie zasługuje Nelson Mandela. Ten południowoafrykański polityk był jednym z przywódców ruchu przeciwko apartheidowi. Za działalność antyrządową został osadzony na 18 lat w więzieniu, po czym powrócił do kierowania Afrykańskim Kongresem Narodowym. W 1992 roku mieszkańcy RPA opowiedzieli się w referendum za likwidacją apartheidu, a dwa lata później Mandela został pierwszym czarnoskórym prezydentem w historii RPA.
Historia pokazuje, jak wiele osób z różnych kontynentów i kultur wkładało wysiłek w działania zapewniające przestrzeganie praw i wolności człowieka. Obchody Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka są okazją do uczczenia ich odwagi i osiągnięć, ale także zwrócenia uwagi na zagadnienia współczesnego świata. Co roku 10 grudnia, z inicjatywy ONZ i NGO takich jak Amnesty International, czy UNESCO, organizowane są konferencje, akcje edukacyjne, manifestacje i konkursy uświadamiające znaczenie praw człowieka, ich treść i sposoby obrony. Kampania z okazji Dnia Praw Człowieka trwa cały rok, a punktem kulminacyjnym tej inicjatywy jest 10 grudnia. Za każdym razem ustalane są inne tematy i slogany dotyczące praw człowieka, np. „Godność i sprawiedliwość dla wszystkich”, „Nasze prawa, nasza wolność”, „Dziś stań w obronie czyichś praw” etc. Na utworzonej dla potrzeb Kampanii stronie internetowej można znaleźć najważniejsze informacje, materiały do pobrania oraz sugestie, w jaki sposób zaangażować się w obronę praw człowieka.
Na bazie Powszechnej Deklaracji Ochrony Praw Człowieka powstały dziesiątki innych konwencji, np. Konwencja Praw Dziecka. Powszechna deklaracja praw człowieka trafiła do Księgi rekordów Guinnessa, jako najczęściej tłumaczony dokument na świecie.
Dzień Ochrony Praw Człowieka to święto, które jest adresowane do każdego z nas. Nie bójmy się zareagować w obronie praw człowieka ani rozmawiać na ten temat z najbliższymi.
opracowała Iwona Sarna
FUNDACJA DZIECI AFRYKI
al. Zjednoczenia 13
01-829 Warszawa
tel. 22-381-27-74, 601-319-878
rachunek w mBank:
04 1140 2004 0000 3302 8070 6407
09 1140 2004 0000 3902 8070 7963
kod SWIFT: BREXPLPWMBK